Cách xác định hệ số phóng đại của ảnh qua thấu kính cực hay | Vật Lí lớp 9
Cách xác định hệ số phóng đại của ảnh qua thấu kính cực hay
Cách xác định hệ số phóng đại của ảnh qua thấu kính cực hay
Phương pháp giải:
Học sinh cần nắm được kỹ năng và kiến thức về công thức thấu kính và số phóng đại của ảnh
1. Thấu kính hội tụ
– Ảnh thật
Quảng cáo
– Ảnh ảo
2. Thấu kính phân kì
Trong đó : d là khoảng cách từ vật đến thấu kính
d ’ là khoảng cách từ ảnh đến thấu kính
f là tiêu cự của thấu kính
3. Số phóng đại của ảnh
Số phóng đại của ảnh :
Quảng cáo
Ví dụ minh họa
Ví dụ 1 Vật AB đặt thẳng góc trục chính thấu kính hội tụ, cách thấu kính bằng nửa khoảng tiêu cự. Ảnh của vật qua thấu kính là :
A. ảo, bằng hai lần vật .
B. ảo, bằng vật .
C. ảo, bằng nửa vật .
D. ảo, bằng bốn lần vật
Hướng dẫn giải:
Đáp án: A
Vật đặt trong khoảng chừng tiêu cự của thấu kính quy tụ cho ảnh ảo .
Áp dụng công thức
Với
Hệ số phóng đại
=> ảnh bằng 2 lần vật
Quảng cáo
Ví dụ 2 Vật AB đặt thẳng góc trục chính thấu kính hội tụ, cách thấu kính bằng hai lần khoảng tiêu cự, qua thấu kính cho ảnh :
A. thật lớn hơn vật.
B. thật, bằng vật.
C. ảo, bằng vật.
D. ảo lớn hơn vật.
Hướng dẫn giải:
Đáp án: B
Vật đặt ngoài khoảng chừng tiêu cự của thấu kính quy tụ cho ảnh thật
Áp dụng công thức
Với d = 2 f => d ‘ = 2 f
Hệ số phóng đại
=> ảnh bằng vật
Ví dụ 3 Vật AB đặt thẳng góc trục chính thấu kính phân kì tại tiêu điểm của thấu kính, qua thấu kính cho ảnh A’B’. Em hãy so sánh kích thước ảnh A’B’ và vật.
Hướng dẫn giải:
Bằng nửa vật
Áp dụng công thức
Với d = f 
Hệ số phóng đại
=> ảnh A’B’ có kích thước bẳng 
vật
Bài tập trắc nghiệm tự luyện
Câu 1. Chọn câu trả lời đúng. Một vật ở ngoài tiêu cự của một thấu kính hội tụ thì số phóng đại ảnh:
A. k = 1
B. k > 1
C. k < 1
D. Có thể bằng, lớn hơn hoặc nhỏ 1
Hiển thị đáp án
Đáp án: D
Tùy vào vị trí đặt vật : nếu f < d < 2 f thì ảnh lớn hơn vật nên k > 1
nếu d = 2 f thì ảnh bằng vật nên k = 1
nếu d > 2 f thì ảnh nhỏ hơn vật nên k < 1
Câu 2. Một thấu kính hội tụ có tiêu cự f và một vật sáng AB. Vật sáng đặt cách thấu kính một khoảng bẳng 4 lần tiêu cự. Số phóng đại của ảnh là:
Hiển thị đáp án
Đáp án: A
Vật đặt ngoài khoảng chừng tiêu cự của thấu kính quy tụ cho ảnh thật
Áp dụng công thức
Với d = 4f 
Hệ số phóng đại
Câu 3. Đặt vật sáng AB) thẳng góc với trục chính thấu kính phân kỳ có tiêu cự f = 12 (cm), và cách thấu kính một khoảng d = 20 (cm). Số phóng đại của ảnh là
A. k = 0,25
B. k = 0,375
C. k = 0,275
D. k = 0,35
Hiển thị đáp án
Đáp án: B
Áp dụng công thức
Với d = 20 cm ; f = 12 cm => d ‘ = 7,5 cm
Hệ số phóng đại
Câu 4. Thấu kính hội tụ L có tiêu cự là 13cm, quang tâm O. AB là vật sáng dạng đoạn thẳng, điểm A nằm trên trục chính và AO = 26cm. Phía sau thấu kính người ta đặt một màn chắn để thu ảnh A’B’. Hệ số phóng đại của ảnh là:
A. k = 0,5
B. k = 2
C. k = 1
D. k = 1,5
Hiển thị đáp án
Đáp án: C
Áp dụng công thức thấu kính quy tụ với trường hợp ảnh thật
=> d ’ = 26 cm
=> Hệ số phóng đại của ảnh là: 
Câu 5. Một vật sáng nhỏ được đặt trước thấu kính phân kì L và cách thấu kính 30cm. Biết tiêu cự của thấu kính là 20cm. Hệ số phóng đại của ảnh là:
A. 0,1
B. 0,2
C. 0,3
D. 0,1
Hiển thị đáp án
Đáp án: D
Áp dụng công thức thấu kính phân kì
..
=> d ‘ = 12 cm
=> Hệ số phóng đại của ảnh là :
Câu 6. Một vật sáng đặt trước một thấu kính vuông góc với trục chính. Hệ số phóng đại của ảnh k = 3. Thấu kính này là thấu kính gì? Tại sao?
Hiển thị đáp án
Đây là thấu kính quy tụ .
Hệ số phóng đại k = 3 tức là ảnh có kích thước gấp 3 lần vật. Ảnh của vật qua thấu kính phân kì luôn nhỏ hơn vật. Vì vậy thấu kính này là thấu kính quy tụ .
Câu 7. Vật AB = 6cm đặt thẳng góc với trục chính thấu kính hội tụ cách thấu kính 50cm. tiêu cự thấu kính là 20cm. Tính số phóng đại của ảnh và chiều cao của ảnh?
Hiển thị đáp án
Vật đặt ngoài khoảng chừng tiêu cự nên ảnh là ảnh thật
Áp dụng công thức thấu kính quy tụ với trường hợp ảnh thật
=> Hệ số phóng đại của ảnh là :
=> Chiều cao của ảnh là: 
Hệ số phóng đại của ảnh là 
và chiều cao của ảnh là 4cm.
Câu 8. Vật sáng AB được đặt vuông góc trục chính của thấu kính phân kỳ và cách thấu kính 50cm (như hình vẽ). Thấu kính có tiêu cự 32cm. Dựng ảnh của vật qua thấu kính và dùng các biến đổi hình học để tính hệ số phóng đại của ảnh.
Hiển thị đáp án
ABOI là hình chữ nhật => OI = AB
Xét hai tam giác ΔF ‘ A’B ‘ ; ΔF ‘ OI
Từ ( 1 ) và ( 2 )
31. OA ‘ = 50. ( 32 − OA ‘ )
100. OA ‘ = 1600 => OA ‘ = 16 ( cm )
=> Hệ số phóng đại của ảnh là: 
Câu 9. Một vật sáng dạng đoạn thẳng cao 10cm được đặt vuông góc với trục chính của một thấu kính hội tụ và cách thấu kính 20cm. Biết thấu kính có tiêu cự là 25cm. Vẽ ảnh của vật qua thấu kính và tính hệ số phóng đại, chiều cao của ảnh.
Hiển thị đáp án
Vật sáng được đặt trong khoảng chừng tiêu cự của thấu kính nên ảnh qua thấu kính là ảnh ảo
Áp dụng công thức thấu kính ta có
=> d ‘ = 100 cm
=> Hệ số phóng đại của ảnh là: 
=> Chiều cao của ảnh là : 10.5 = 50 ( cm )
Đáp số : k = 5 ; h ’ = 50 cm
Câu 10. AB là một vật sáng đặt trước thấu kính. A’B’ là ảnh của AB qua thấu kính có chiều ngược với AB và nhỏ hơn AB. Cho AB cao 6cm; AA’ = 100cm, thấu kính có tiêu cự 16cm. Thấu kính này là thấu kính gì? Tính số phóng đại của ảnh và chiều cao của ảnh
Hiển thị đáp án
A’B ’ ngược chiều với vật nên ảnh này là ảnh thật và thấu kính đã cho là thấu kính quy tụ
Áp dụng công thức :
AA ‘ = d + d ‘ => d + d ‘ = 100 ( cm ) ( 2 )
Thay vào (1) 
=> d. d’ = 1600 (3)
Từ ( 2 ) và ( 3 ) => d ( 100 – d ) = 1600
=> d2 − 100 d + 1600 = 0
=> d = 80 cm hoặc d = 20 cm
=> d ’ = 20 cm hoặc d ’ = 80 cm .
do vật lớn hơn ảnh nên d > d ’
vậy d = 80 cm và d ’ = 20 cm
=> Hệ số phóng đại của ảnh là: 
Chiều cao ảnh A’B ’ là : 6.0,25 = 1,5 ( cm )
Đáp số : k = 0,25 ; h ’ = 1,5 cm
Xem thêm những dạng bài tập Vật Lí lớp 9 có đáp án và giải thuật chi tiết cụ thể khác :
Xem thêm những loạt bài Để học tốt Vật Lí lớp 9 hay khác :
Giới thiệu kênh Youtube VietJack
Ngân hàng trắc nghiệm lớp 9 tại khoahoc.vietjack.com
Đã có app VietJack trên điện thoại thông minh, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi trực tuyến, Bài giảng …. không tính tiền. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS .
Nhóm học tập facebook miễn phí cho teen 2k7: fb.com/groups/hoctap2k7/
Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:
Theo dõi chúng tôi không lấy phí trên mạng xã hội facebook và youtube :
Loạt bài Lý thuyết – Bài tập Vật Lý 9 có đáp án của chúng tôi được biên soạn bám sát nội dung chương trình Vật Lý lớp 9.
Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.
Source: https://mbfamily.vn
Category: Tin tổng hợp
